Giới phân tích cho rằng nếu Tổng thống Mỹ Donald Trump bị luận tội, thị trường trường chứng khoán Mỹ có thể biến động xấu trong ngắn hạn nhưng sẽ không bị ảnh hưởng nhiều trong dài hạn vì phần lớn các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp của ông đã được ban hành và đang tiếp tục tạo ra hiệu ứng tích cực.
Trump đối mặt với khả năng bị luận tội
Hôm 23-8, trong cuộc trò chuyện với kênh truyền hình Fox News, Tổng thống Donald Trump nói: “Tôi không hiểu làm sao bạn có thể luận tội một ai đó khi họ đang làm tốt một công việc lớn lao. Tôi sẽ nói với bạn rằng nếu tôi bị luận tội, tôi cho rằng thị trường sẽ sụp đổ”.
Phát biểu của Trump được đưa ra sau khi cựu luật sư Michael Cohen, chuyên gia dàn xếp các lùm xùm pháp lý liên quan đến Trump, nhận tám tội danh hình sự, bao gồm hai tội danh về vi phạm các quy định tài chính trong quá trình vận động tranh cử cho Trump. Cohen cho biết theo chỉ đạo của Trump, ông đã trả “tiền bịt miệng” cho nữ diễn viên phim người lớn Stormy Daniels và nữ người mẫu tạp chí Playboy Karen McDougal được cho là có mối quan hệ ngoại tình với Trump.
Hạ nghị sĩ đảng Cộng hòa Tom Cole nói rằng vẫn còn quá sớm để bắt đầu tiến trình luận tội tổng thống nhưng nếu mọi thứ rõ ràng và thuyết phục hơn, các nghị sĩ sẽ hành động.
Hạ nghị sĩ đảng Dân chủ Al Green từng hai lần vận động hạ viện Mỹ bỏ phiếu luận tội Trump nhưng không thành công. Lần thứ nhất là vào tháng 12-2017 với cáo buộc Trump có những lời nói và hành động gây tổn hại cho xã hội, gieo rắc sự chia rẽ giữa người dân Mỹ nên ông không phù hợp để làm tổng thống, chẳng hạn như việc ông quy trách nhiệm cho hai bên, những người theo chủ nghĩa dân tộc da trắng lẫn phe phản đối, trong vụ bạo động ở Charlottesville, bang Virginia hồi tháng 8 năm ngoái, khiến 1 người thiệt mạng và hàng chục người khác bị thương.
Lần thứ hai xảy ra vào tháng 1-2018 khi Trump bị cáo buộc phân biệt chủng tộc vì ông ám chỉ các nước châu Phi và Haiti, một đất nước ở vùng Caribê là những nước “dơ bẩn” trong cuộc thảo luận vấn đề nhập cư với một nhóm thượng nghị sĩ Mỹ ở Nhà Trắng.
Giờ đây, Al Green cảnh báo ông có thể tiếp tục kêu gọi luận tội Trump. Ông nói: “Tôi nghĩ tổng thống phải nhận ra rằng thời gian đếm ngược cho việc luận tội đã bắt đầu. Vào lúc nào đó, ông ấy sẽ phải chọn cách hoặc là đối mặt với quy trình luận tội hoặc phải từ chức. Đó là sự lựa chọn của ông ấy. Quốc hội Mỹ sẽ không có sự lựa chọn nào khác ngoài việc phải hành động”.
Thị trường chứng khoán Mỹ đã chứng kiến đà tăng trưởng mạnh mẽ hiếm thấy kể từ ngày bầu cử tổng thống vào tháng 11-2016 với chỉ số S&P 500 tăng trưởng 20% mỗi năm.
Hồi cuối năm ngoái, giới phân tích dự báo mức lãi trung bình của các cổ phiếu trong chỉ số S&P 500 là 148 đô/cổ phiếu trong năm 2018. Nhờ quyết định thông qua gói cắt giảm thuế doanh nghiệp của Trump, trong hai quí vừa qua, lợi nhuận của các công ty trong chỉ số S&P 500 tăng trưởng mạnh mẽ và giờ đây, giới phân tích nâng mức dự báo lãi trung bình của các cổ phiếu trong chỉ số S&P 500 lên mức 159 đô/cổ phiếu.
Tuy nhiên, triển vọng lợi nhuận đó chưa xét đến nhiều yếu tố khác có thể có thể ảnh hưởng đến thị trường chứng khoán từ chính sách cho đến tâm lý nhà đầu tư và các hậu quả nghiêm trọng tiềm tàng đối với sự gắn kết xã hội Mỹ trong trường hợp Trump bị luận tội và phế truất chức vụ.
Thị trường có thể biến động xấu trong ngắn hạn
| Nếu Tổng thống Mỹ Donald Trump bị luận tội, thị trường chứng khoán Mỹ có thể bị tác động xấu trong ngắn hạn. Ảnh: Getty/CNN Money |
Phần lớn giới phân tích không tin Trump đối mặt với nguy cơ bị luận tội cao và nếu ông bị luận tội, họ không chắc chắn điều này có thể gây ra tác động tiêu cực lớn nào đối với thị trường chứng khoán hay không.
Kristina Hooper, giám đốc chiến lược thị trường toàn cầu ở công ty quản lý đầu tư Invesco (Mỹ), nói: “Trước hết, rất ít có khả năng Tổng thống Trump sẽ bị luận tội. Nếu khả năng đó xảy ra, chúng ta sẽ chứng kiến sự biến động mạnh và có thể là cơn bán tháo mạnh trên thị trường chứng khoán nhưng tôi tin rằng về bản chất, đó chỉ là những diễn biến ngắn hạn”.
Theo Kristina Hooper, có hai lý do để giải thích cho điều này.
Thứ nhất, nền kinh tế Mỹ đã nhận được những chính sách tốt nhất từ chương trình nghị sự của Trump gồm cải cách thuế và giảm bớt các quy định quản lý ở các cơ quan liên bang. Các yếu tố khác trong chương trình nghị sự mà Trump đang theo đuổi, đặc biệt là các chính sách thương mại với các nước không hỗ trợ cho tăng trưởng và thức sự gây lo ngại cho nhiều lãnh đạo doanh nghiệp.
Thứ hai, gói cải cách thuế vẫn đang tiếp tục tạo ra hiệu ứng tích cực và được kỳ vọng giúp thúc đẩy GDP của Mỹ tăng trưởng trong nhiều năm tới. Nếu Trump bị luận tội và bị phế truất khỏi chức vụ, Phó Tổng thống Mỹ Mike Pence sẽ lên thay thế. Đó không phải là một viễn cảnh xấu nếu biết rằng Pence đã ghi dấu ấn với thành tích giúp kích thích tăng trưởng kinh tế ở bang Indiana khi ông giữ ghế thống đốc bang này trong giai đoạn 2013-2017.
Báo cáo của công ty nghiên cứu thị trường Strategas Research ở New York cũng cho rằng nếu Trump bị luận tội, thị trường có thể bị tác động mạnh trong ngắn hạn nhưng nền kinh tế Mỹ sẽ không bị tổn hại trong dài hạn.
Jason Trennert, giám đốc điều hành Strategas Research nhận định Trump có nguy cơ bị luận tội nếu đảng Dân chủ giành được đa số ghế tại Hạ viện trong cuộc bầu cử giữa kỳ vào tháng 11 tới và điều này sẽ gây rủi ro cho thị trường chứng khoán Mỹ trong ngắn hạn đến trung hạn. Song theo ông, không có bằng chứng nào cho thấy Phó Tổng thống Mike Pence, nếu lên thay thế Trump trong trường hợp ông bị phế truất hoặc từ chức, sẽ thay đổi mạnh mẽ cách tiếp cận đối với các vấn đề kinh tế của Mỹ.
Craig Erlam, nhà phân tích thị trường cao cấp ở chi nhánh của công ty môi giới ngoại hối Oanda tại London, nói:
“Thị trường chứng khoán Mỹ không phụ thuộc vào bất cứ chính sách quan trọng nào chưa được thực hiện. Thị trường tăng trưởng chủ yếu nhờ những tác động mà gói cải cách thuế mang lại và chúng ta nhận thấy rằng điều này được phản ánh qua mức lợi nhuận tăng lên của các doanh nghiệp. Song nếu bất ổn chính trị xảy ra ở Mỹ và kéo tăng trưởng Mỹ chậm lại đáng kể, điều này sẽ dẫn đến những hệ lụy trên toàn cầu”.
Greg Valliere, giám đốc chiến lược toàn cầu ở công ty đầu tư Horizon Investments (Mỹ) nhận định nhờ các chính sách kích thích, nền kinh tế Mỹ đang hướng đến mức tăng trưởng gần 4% trong năm nay và tỷ lệ thất nghiệp ở Mỹ đang ở mức dưới 4%
Theo ông, nếu chiến tranh thương mại giữa Mỹ với Trung Quốc dịu lại vào mùa thu này, thị trường chứng khoán có thể tăng cao hơn nữa. Valliere cho rằng dù Hạ viện bỏ phiếu tán thành luận tội Trump thì ít có khả năng, phiên tòa luận tội ở Thượng viện, nơi phe Cộng hòa của Trump đang chiếm đa số, sẽ bỏ phiếu phế truất Trump khỏi ghế tổng thống.
Theo Bloomberg, CNBC – TBKTSG